Contents
Những cơn mưa đầu mùa hay những đợt sương muối kéo dài luôn là nỗi ám ảnh với bất kỳ ai gắn bó với cây bưởi. Tôi đã từng đứng cùng bác Ba, một lão nông tri điền tại Vĩnh Long, giữa vườn bưởi Da Xanh đang độ xả nhụy. Nhìn những cánh hoa chưa kịp đậu trái đã chuyển màu nâu đen, thối nhũn, và dưới gốc cây, những trái bưởi non vừa bằng ngón tay cái rụng lả tả sau một đêm mưa dầm, bác chỉ thở dài: “Mưa kiểu này là coi như mất mùa, nấm ăn hết rồi chú ơi.”
Câu chuyện của bác Ba không phải là cá biệt. Đó là thực trạng đau lòng do bệnh thán thư bưởi – một “sát thủ thầm lặng” nhưng tàn khốc gây ra. Nó không ầm ĩ như sâu đục thân, nhưng nó đến theo mưa và âm thầm cướp đi 30%, thậm chí 70% năng suất nếu nhà vườn không xử lý kịp thời.
Nhiều bà con vội vã phun thuốc hóa học cực mạnh để chặn đứng bệnh, nhưng rồi lại rơi vào tình cảnh “tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa”: Nấm có thể chết, nhưng bông cũng bị nóng, quéo nụ, và trái non vẫn rụng do sốc thuốc.
Bài viết này của AT được đúc kết từ kinh nghiệm thực địa trên hàng trăm vườn bưởi khắp cả nước, kết hợp với kiến thức bệnh học cây trồng hiện đại. Chúng tôi sẽ không chỉ giúp bà con “bắt bệnh” chính xác mà còn cung cấp một phác đồ xử lý An toàn – Mát bông – Bền vững, giúp bảo vệ thành quả lao động mà không làm suy kiệt đất đai.
Tóm tắt: Bệnh thán thư bưởi là bệnh hại phổ biến do nấm Colletotrichum gây ra, tấn công mạnh nhất vào các mô non (lá non, hoa, trái non) trong điều kiện ẩm độ cao (>80%). Bệnh gây thối hoa, rụng trái hàng loạt và khô cành, ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất thương phẩm.
Về bản chất, bệnh thán thư (Anthracnose) là một dạng bệnh hoại tử do nấm. Thuật ngữ “thán thư” có nghĩa là “than”, ám chỉ các vết bệnh thường có màu đen như than hoặc vết cháy sém đặc trưng.
Trên thực tế đi thăm vườn, tôi thấy rất nhiều bà con nhầm lẫn thán thư với bệnh ghẻ nhám (do nấm Elsinoe fawcettii) hoặc bệnh loét (do vi khuẩn Xanthomonas). Việc phân biệt này cực kỳ quan trọng vì thuốc trị nấm thường không diệt được vi khuẩn và ngược lại. Điểm cốt lõi để nhận diện thán thư là các vết bệnh thường có xu hướng lõm xuống, xuất hiện các vòng đồng tâm và tốc độ lây lan cực nhanh khi gặp nước mưa, gây thối nhũn các bộ phận non yếu chỉ trong 24-48 giờ.
Thủ phạm chính gây bệnh thán thư trên cây có múi nói chung và cây bưởi nói riêng là chủng nấm Colletotrichum gloeosporioides (và đôi khi là Colletotrichum acutatum). Đây là loại nấm đa thực, tức là nó có thể gây hại trên nhiều loại cây trồng khác nhau (xoài, sầu riêng, ớt…), khiến việc quản lý nguồn bệnh trong các vườn trồng xen canh trở nên khó khăn hơn.
Một sự thật ít người biết: Nấm Colletotrichum có khả năng sống hoại sinh cực tốt. Tức là khi không gây bệnh, chúng sống “ẩn dật” trên các cành khô, lá mục dưới đất. Vì vậy, những vườn bưởi vệ sinh kém, để lại nhiều cành tăm, cành chết khô chính là “kho đạn” dự trữ mầm bệnh khổng lồ.
Tại sao vườn bưởi nhà bên cạnh xanh tốt mà vườn nhà mình lại bị thán thư tấn công dữ dội? Dựa trên các nghiên cứu từ Cục Bảo vệ Thực vật và quan sát thực tế, bệnh thường bùng phát khi hội tụ các yếu tố sau:
Lời khuyên chuyên gia: Nếu thấy dự báo thời tiết có mưa dầm đúng vào dịp cây đang xả nhụy hoặc nuôi trái non, bà con cần kích hoạt quy trình phòng bệnh ngay lập tức. Đừng đợi “mất bò mới lo làm chuồng”.
Tóm tắt: Để phát hiện bệnh sớm, hãy quan sát các vết đốm tròn đồng tâm màu nâu trên lá, hiện tượng thối đen trên hoa và đặc biệt là vết bệnh lõm, chảy nhựa trên trái non dẫn đến rụng hàng loạt.
Việc phát hiện sớm triệu chứng bệnh thán thư bưởi quyết định 50% thắng lợi của mùa vụ. Dưới đây là mô tả chi tiết từng biểu hiện bệnh mà tôi đã ghi nhận qua nhiều mùa vụ, giúp bà con dễ dàng đối chiếu tại vườn nhà:
Nấm thường tấn công lá ở mọi giai đoạn, nhưng lá non và lá bánh tẻ là dễ nhiễm nhất.
Đây là giai đoạn gây thiệt hại kinh tế trực tiếp và nặng nề nhất.
Nếu bà con đang tìm kiếm giải pháp cho vấn đề Trừ bệnh sinh học để bảo vệ trái, thì việc nhận diện đúng triệu chứng trên quả là bắt buộc.
Thưa bà con, tôi thường ví von thế này: Trồng bưởi giống như nuôi con mọn, sơ sẩy một chút là đi tong cả năm vất vả. Nếu chủ quan với bệnh thán thư, cái giá phải trả không chỉ là vài trái bưởi rụng.
Đây là câu hỏi tôi nhận được nhiều nhất: “Kỹ sư ơi, bưởi đang ra hoa rộ mà phun thuốc nấm hóa học vào có bị cháy bông không?”
Câu trả lời thật lòng là: Rất dễ bị!
Ưu điểm là dập dịch nhanh. Nhưng nhược điểm chí mạng của các dòng thuốc hóa học (đặc biệt là nhóm gốc đồng, gốc lưu huỳnh nóng) là gây sốc nhiệt cho cây.
Tại AT, chúng tôi chọn lối đi khác: “Lấy nấm trị nấm”.
Chúng tôi sử dụng các chủng nấm đối kháng mạnh như Chaetomium và Trichoderma trong các chế phẩm Trừ bệnh sinh học.
Lời khuyên: Nếu vườn của bạn đang trong giai đoạn nhạy cảm (hoa/trái non) và gặp mưa, hãy ưu tiên giải pháp sinh học để bảo toàn số lượng trái.
Dưới đây là phác đồ mà chúng tôi đã áp dụng thành công cho hàng ngàn ha bưởi Da Xanh, Năm Roi trên cả nước. Bà con hãy lưu lại để áp dụng ngay nhé.
Khi thấy hoa thối, trái rụng, bà con cần bình tĩnh thực hiện 2 bước:
Nếu bà con đang loay hoay chưa biết chọn loại nào chuẩn sinh học, hãy tham khảo ngay bộ sản phẩm trừ nấm của AT, đã được kiểm chứng hiệu quả trên cây có múi.
Sau khi vết bệnh đã khô (đứng bệnh), cây cần “ăn” để lại sức.
“Phòng bệnh hơn chữa bệnh”. Để vụ sau kê cao gối ngủ ngon, bà con cần:
Trong quá trình đi thực địa, tôi hay gặp những câu hỏi này, chắc hẳn đây cũng là thắc mắc của nhiều bà con:
Trả lời: Chắc chắn là CÓ và PHẢI PHUN NGAY. Nếu không phun, nước mưa sẽ làm nấm bùng phát thối hết hoa. Tuy nhiên, bà con tuyệt đối tránh thuốc hóa học nóng. Hãy dùng chế phẩm sinh học AT để vừa trị nấm, vừa bảo vệ hạt phấn, giúp thụ phấn tốt hơn.
Trả lời: Quét vôi là biện pháp tốt để hạn chế nấm khuẩn tấn công vào gốc thân (như bệnh xì mủ). Tuy nhiên, bệnh thán thư lại tấn công chủ yếu ở trên lá, hoa và quả (tầng cao). Do đó, quét vôi gốc chỉ hỗ trợ một phần nhỏ, không thể thay thế việc phun thuốc đặc trị trên tán lá.
Trả lời: Đây là hiện tượng “sốc kép”. Sau mưa, độ ẩm cao làm nấm tấn công cuốn trái. Khi nắng gắt lên đột ngột, cây bị sốc nhiệt và thay đổi sinh lý. Nấm bệnh kết hợp với việc cây yếu sức làm tầng rời ở cuống hình thành nhanh hơn, gây rụng trái hàng loạt. Vì vậy, việc phun phòng trước mưa và bổ sung dinh dưỡng sau mưa là cực kỳ quan trọng.
Thưa bà con, bệnh thán thư bưởi tuy nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu chúng ta hiểu đúng và hành động sớm. Chuyển đổi từ canh tác hóa học sang nông nghiệp sinh học không chỉ là cách để bảo vệ mùa màng hôm nay mà còn là để giữ gìn sức khỏe cho chính mình và đất đai cho con cháu mai sau.
Tại AT, chúng tôi tin rằng một nền nông nghiệp bền vững bắt đầu từ những giải pháp an toàn, tử tế.
???? Liên hệ ngay với đội ngũ kỹ sư AT để được tư vấn phác đồ xử lý MIỄN PHÍ cho vườn nhà mình.
Hoặc tham khảo ngay các giải pháp sinh học đặc trị tại website chính thức của chúng tôi. Chúc bà con một mùa bưởi bội thu, được mùa được giá!
✅ Sản phẩm sinh học 100% an toàn
✅ Tư vấn kỹ thuật miễn phí
✅ Hỗ trợ 24/7 trong quá trình sử dụng
Liên hệ ngay: 0972 563 448
Website: phanthuocvisinh.vn
Youtube : Phân Thuốc Vi Sinh AT
Giỏ hàng của bạn hiện tại chưa có sản phẩm nào.
