Là một chuyên gia nông nghiệp đồng hành cùng bà con nhiều năm, tôi hiểu không có gì xót xa bằng việc chứng kiến vườn dừa của mình đang sung sức, ra hoa đầy cây, nhưng rồi trái non (kể cả cỡ ngón tay hay nắm tay) lại rụng vàng la liệt dưới gốc.
Đây không chỉ là công sức chăm bón “đổ sông đổ biển”, mà còn là nỗi lo kinh tế, nỗi lo “mất mùa” hiện hữu, ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập của gia đình.
Tại AT, chúng tôi nhận định rằng dừa bị rụng trái non là một hội chứng phức tạp, không phải chỉ do một nguyên nhân duy nhất. Nhiều bà con vội vàng phun thuốc hóa học “cấp tốc” nhưng không giải quyết được gốc rễ, thậm chí còn gây hại cho vườn cây về lâu dài. Bài viết này, dựa trên kinh nghiệm thực tế và khoa học cập nhật, sẽ giúp bà con nhìn nhận đúng vấn đề và đưa ra giải pháp bền vững.
Contents
Trước khi chúng ta đi tìm “thuốc chữa”, bà con cần phải biết vườn dừa của mình đang “bệnh” thật, hay đó chỉ là một biểu hiện bình thường của cây. Chúng ta cần phân biệt rõ hai hiện tượng này.
Rụng sinh lý: Đây là cơ chế “tự tỉa thưa” thông minh của cây dừa. Khi cây mang quá nhiều trái so với khả năng nuôi dưỡng (thường là dừa tơ 2-3 năm đầu, hoặc sau một vụ quá sai), nó sẽ tự động loại bỏ bớt những trái yếu.
Nếu bà con thấy dừa rụng với tỷ lệ thấp (khoảng 30-40% số hoa cái trên buồng), rụng rải rác và cuống trái khô vàng tự nhiên, thì không cần quá lo lắng.
Rụng bệnh lý (hay rụng bất thường): Đây mới là vấn đề chúng ta cần giải quyết. Bà con sẽ thấy hiện tượng dừa rụng trái non hàng loạt, ồ ạt trong thời gian ngắn, tỷ lệ rụng có thể lên đến 70-100%. Trái rụng có thể có biểu hiện lạ như thâm đen ở cuống, vết bệnh, hoặc rụng cả khi trái còn rất xanh.
Qua nhiều năm kinh nghiệm thực tế tại các nhà vườn, chúng tôi đã đúc kết 5 “thủ phạm” chính gây ra tình trạng rụng trái bất thường. Bà con hãy cùng chúng tôi phân tích kỹ từng nguyên nhân để xem vườn mình đang gặp phải vấn đề nào.
Theo kinh nghiệm của tôi, đây là nguyên nhân thầm lặng nhưng phổ biến nhất. Rất nhiều nhà vườn chỉ tập trung vào NPK (đa lượng) mà bỏ quên hoàn toàn các yếu tố trung và vi lượng, dẫn đến mất cân bằng nghiêm trọng.
Việc bón thừa Đạm (N), nhất là giai đoạn cây đang ra hoa, sẽ kích thích cây “phát lá, bỏ trái”, cây tập trung dinh dưỡng nuôi đọt non và cạnh tranh trực tiếp với hoa, trái. Ngược lại, thiếu Kali (K), yếu tố chính giúp trái lớn, chắc cuống và tăng chất lượng, sẽ làm trái non không đủ sức phát triển và dễ dàng rụng đi.
Nhưng “chí mạng” nhất chính là sự thiếu hụt Canxi (Ca) và Bo (B).
Một sai lầm phổ biến là bà con bón phân nhưng cây không ăn được. Đó là do đất đai đã thoái hóa (phèn, chai cứng), rễ cây yếu ớt. Đây là lúc các giải pháp phân bón sinh học của AT phát huy vai trò, giúp cải tạo đất và “mở khóa” dinh dưỡng, giúp rễ cây hấp thụ hiệu quả những gì bà con bón vào.
Cây dừa là loài cây “ưa nước” nhưng lại “sợ úng”. Giai đoạn ra hoa và đậu trái non là lúc cây dừa mẫn cảm nhất với sự thay đổi đột ngột của môi trường, hay chúng tôi còn gọi là “sốc”.
Sốc hạn: Mùa khô kéo dài, đất khô nứt nẻ, cây không đủ nước để “bơm” dinh dưỡng nuôi trái. Nó sẽ kích hoạt cơ chế sinh tồn: “bỏ con cứu mẹ”, tức là chủ động làm rụng bớt trái non để giảm thoát hơi nước và bảo toàn sự sống.
Sốc úng: Ngược lại, mưa dầm dề nhiều ngày, vườn không thoát nước kịp làm bộ rễ bị ngộp. Rễ bị ngộp sẽ không hô hấp được, không thể hút dinh dưỡng, thậm chí thối rữa. Cây sẽ suy yếu và rụng trái hàng loạt.
Sốc nhiệt: Nền nhiệt độ quá cao (thường trên 35-37°C) kéo dài sẽ làm hạt phấn bị “cháy”, khô vòi nhụy, quá trình thụ phấn thất bại. Tương tự, mưa lớn liên tục sẽ rửa trôi toàn bộ hạt phấn, làm buồng dừa “điếc”, không đậu trái.
Nếu yếu tố dinh dưỡng và thời tiết là “sát thủ thầm lặng”, thì sâu bệnh hại chính là “kẻ tấn công trực diện”, gây thiệt hại nhanh chóng và rõ rệt.
Thủ phạm nguy hiểm nhất mà chúng tôi ghi nhận được là nhóm nấm bệnh, đặc biệt là Phytophthora. Loại nấm này tấn công vào cuống trái, gây ra các vết thâm nâu, thối đen.
Dấu hiệu nhận biết: Bà con sẽ thấy vết bệnh lan rất nhanh từ cuống vào bên trong trái, làm trái non bị thối và rụng chỉ sau vài ngày, ngay cả khi thời tiết thuận lợi. Nấm thường bùng phát mạnh vào mùa mưa, khi ẩm độ không khí cao.
Các loại côn trùng chích hút như bọ xít muỗi cũng là nguyên nhân phổ biến. Chúng chích vào hoa và trái non để hút nhựa, đồng thời tiêm độc tố vào vết chích. Vết chích này làm mô tế bào bị hủy hoại, trái non không phát triển được, chuyển màu đen và rụng. Ngoài ra, chuột, kiến vương cũng là các đối tượng cơ hội tấn công trái non.
Đây là nguyên nhân bà con thường bỏ qua, nhưng lại quyết định trực tiếp đến tỷ lệ đậu trái. Dừa là cây thụ phấn chéo là chính, nhờ gió và côn trùng (đặc biệt là ong).
Nếu quá trình thụ phấn không xảy ra (không có hạt phấn đực nào gặp được vòi nhụy cái), hoa cái sẽ không được “thụ tinh”. Đương nhiên, chúng sẽ khô đi và rụng sau đó, không thể phát triển thành trái.
Một sai lầm nghiêm trọng mà tôi thấy ở nhiều nhà vườn là thói quen phun thuốc trừ sâu hóa học bừa bãi ngay trong giai đoạn cây đang nở hoa rộ. Các loại thuốc phổ rộng, nặng mùi này sẽ tiêu diệt và xua đuổi toàn bộ ong và côn trùng có ích, dẫn đến việc thụ phấn thất bại hoàn toàn.
Cuối cùng, một yếu tố khách quan mà chúng ta cần chấp nhận, đó là đặc tính của bản thân cây dừa.
Những cây dừa tơ mới bói (cho trái 1-2 lứa đầu tiên) thường có tỷ lệ rụng trái non rất cao. Nguyên nhân là do bộ máy sinh lý của cây chưa ổn định, nó đang trong giai đoạn “học hỏi” để cân bằng giữa sinh trưởng (nuôi thân, lá) và sinh sản (nuôi trái). Hiện tượng này sẽ giảm dần khi cây bước vào giai đoạn trưởng thành.
Ngoài ra, đặc điểm di truyền của giống cũng ảnh hưởng. Một số giống dừa lai cao sản, dù cho rất nhiều hoa, nhưng lại mẫn cảm hơn với thay đổi thời tiết hoặc thiếu hụt dinh dưỡng, dẫn đến dễ rụng trái hơn so với các giống dừa truyền thống (dừa ta, dừa dâu) có khả năng thích nghi tốt hơn.
Đây là quy trình 4 bước mà chúng tôi đã áp dụng thành công cho rất nhiều nhà vườn, giúp họ lấy lại năng suất ổn định.
Bà con thân mến, đây chính là “chìa khóa vàng” đầu tiên. Một cây dừa “no đủ” và cân bằng dinh dưỡng sẽ có sức đề kháng và khả năng giữ trái tốt hơn rất nhiều.
Nguyên tắc đầu tiên là bón phân cân đối, đặc biệt là phải giảm Đạm (N) và tăng Kali (K) trong giai đoạn cây đang ra hoa và nuôi trái. Bà con đừng “tham” bón đạm cho lá xanh mướt mà “hy sinh” mất buồng dừa, vì cây sẽ ưu tiên phát triển đọt non và bỏ trái.
Yếu tố “sống còn” thứ hai là bổ sung Canxi (Ca) và Bo (B). Đây là kinh nghiệm “xương máu”. Bà con nên phun qua lá (hoặc bón gốc) vào hai thời điểm vàng:
Canxi và Bo sẽ giúp cuống trái cực kỳ dẻo dai, tăng sức sống hạt phấn, chống hình thành tầng rời, giúp trái “neo” chắc vào buồng.
Nhưng có một vấn đề: nếu đất bị chai cứng, rễ yếu thì bà con bón bao nhiêu cây cũng không “ăn” được. Đây là lúc giải pháp sinh học của AT phát huy tác dụng. Bà con hãy sử dụng định kỳ các dòng phân bón sinh học chuyên dụng. Các chủng vi sinh vật có lợi sẽ “cày xới” làm đất tơi xốp, “mở khóa” dinh dưỡng (Lân, Canxi, Vi lượng) đang bị kẹt trong đất, giúp bộ rễ phát triển mạnh, hấp thụ dinh dưỡng tối đa.
Cây dừa rất cần nước, nhưng cũng rất “sợ” bị ngộp rễ. Kinh nghiệm của tôi là bà con chỉ cần nhớ 2 việc: “Giữ ẩm mùa khô, thoát nhanh mùa mưa”.
Vào mùa khô, nhất định phải giữ ẩm cho gốc, đặc biệt là giai đoạn ra hoa, đậu trái. Bà con có thể dùng rơm rạ, lục bình, mụn dừa (đã xử lý) để tủ gốc. Nếu có điều kiện tưới tiết kiệm, hãy đảm bảo đất luôn đủ ẩm (không cần sũng nước).
Ngược lại, vào mùa mưa, việc quan trọng nhất là thoát nước nhanh. Bà con phải kiểm tra, khơi thông mương rãnh, đảm bảo nước rút ngay sau mưa. Tuyệt đối không để gốc dừa bị đọng nước 2-3 ngày, vì rễ sẽ bị ngộp, thối và rụng trái hàng loạt.
Khi thấy nấm bệnh hay bọ xít, phản xạ đầu tiên của nhiều bà con là mua ngay thuốc hóa học. Đây là một sai lầm! Thuốc hóa học sẽ giết luôn cả ong, bướm và các côn trùng giúp thụ phấn, làm dừa rụng trái nhiều hơn!
Chúng ta hãy thay đổi tư duy, ưu tiên các giải pháp sinh học an toàn.
Song song đó, bà con phải thường xuyên vệ sinh vườn. Dọn dẹp mo nang, tàu lá khô… vì đây chính là “nhà” của mầm bệnh và côn trùng. Vườn thông thoáng, có ánh nắng chiếu vào sẽ giảm bệnh rất rõ rệt.
Nếu vườn của bà con đã “sạch” thuốc hóa học nhưng lại vắng bóng côn trùng, khả năng thụ phấn kém là có thật.
Một cách “một công đôi việc” mà nhiều trang trại tiên tiến đang làm là nuôi ong mật trong vườn dừa. Bà con vừa có thêm thu nhập từ mật, vừa có một “đội quân” thụ phấn chăm chỉ, đảm bảo tỷ lệ đậu trái luôn ở mức cao.
“Phòng bệnh hơn chữa bệnh”. Bà con không nên đợi “mất bò mới lo làm chuồng”. Dưới đây là lịch trình chăm sóc cơ bản mà tôi khuyến nghị bà con áp dụng để ngăn ngừa rụng trái ngay từ đầu:
Trong quá trình tư vấn, bà con thường hỏi tôi mấy câu này. Tôi xin giải đáp nhanh để mọi người cùng rõ:
Tuyệt đối không! Đây là sai lầm nghiêm trọng nhất. Phun thuốc trừ sâu (nhất là thuốc hóa học nặng mùi) vào giai đoạn hoa đang nở sẽ giết chết và xua đuổi toàn bộ ong, bướm. Hoa không được thụ phấn sẽ rụng 100%, bà con sẽ mất trắng lứa hoa đó.
Bón muối có tác dụng làm tăng vị ngọt của nước dừa (do tăng áp suất thẩm thấu). Một số nghiên cứu cho thấy nó cũng giúp cây cứng cáp, chịu hạn tốt hơn. Tuy nhiên, bà con chỉ nên bón với liều lượng rất nhỏ (khoảng 0.5kg/gốc/năm) và phải bón xa gốc. Lạm dụng muối sẽ làm đất bị mặn, chai cứng và gây hại cho cây.
Kinh nghiệm là bà con hãy nhìn vào cuống trái:
Bà con thân mến, như vậy dừa bị rụng trái non không phải là “bệnh trời kêu ai nấy dạ”. Nó là kết quả của 5 nguyên nhân chính, trong đó gốc rễ sâu xa nhất vẫn là dinh dưỡng mất cân đối và sức khỏe đất suy kiệt.
Xin bà con đừng vội tìm đến thuốc hóa học. Hãy kiên nhẫn “chữa” từ gốc:
AT cam kết đồng hành cùng bà con với các giải pháp sinh học tiên tiến nhất. Chúng tôi mong muốn giúp bà con tạo ra những vườn dừa không chỉ sai trái, mà còn phải khỏe mạnh lâu dài, bảo vệ môi trường và chính sức khỏe của người nông dân.
✅ Sản phẩm sinh học 100% an toàn
✅ Tư vấn kỹ thuật miễn phí
✅ Hỗ trợ 24/7 trong quá trình sử dụng
Liên hệ ngay: 0972 563 448
Website: phanthuocvisinh.vn
Youtube : Phân Thuốc Vi Sinh AT
Giỏ hàng của bạn hiện tại chưa có sản phẩm nào.
