Tây Nguyên – thủ phủ cà phê nước ta đang phải đối mặt với một trong những dịch hại vô cùng nguy hiểm: Bệnh vàng lá thối rễ. Khi cây bị bệnh sẽ trở nên suy kiệt và giảm năng suất, nếu không xử lý kịp thời thậm chí còn gây ra hiện tượng chết cây hàng loạt. Qua bài viết này, các kỹ sư nông nghiệp AT sẽ giúp bà con nhận biết, nắm rõ nguyên nhân cũng như biện pháp phòng trừ bệnh vàng lá thối rễ cà phê hiệu quả,dứt điểm và an toàn.
Contents
Tây Nguyên là vùng trồng cà phê chủ lực của Việt Nam, chiếm khoảng 92% tổng diện tích trồng cà phê của cả nước. Nhờ điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp, mỗi năm, Tây Nguyên đóng góp tới hơn 1,2 triệu tấn cà phê, góp phần giữ vững vị thế của Việt Nam trên thị trường cà phê thế giới. Một số vùng trồng cà phê tiêu biểu ở Tây Nguyên có thể kể đến như Đắk Lắk, Lâm Đồng, Đắk Nông, Gia Lai,…trong đó, Đắk Lắk là tỉnh có diện tích cà phê lớn nhất cả nước ta với diện tích khoảng 210.000 ha.
Cà phê Robusta chiếm ưu thế vượt trội tại Tây Nguyên nhờ khả năng thích nghi tốt với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng. Bên canh đó, một số tỉnh, địa phương có độ cao và khí hậu mát mẻ như Lâm Đồng đang dần chuyển hướng sang canh tác cà phê Arabica nhằm đa dạng hóa sản phẩm. Đây là giống cà phê có chất lượng cao và hương vị tinh tế, có giá trị xuất khẩu lớn.
Vàng lá thối rễ cà phê là vấn đề thường gặp ở các vườn cà phê lâu năm ở Tây Nguyên. Bệnh thường gây ra tình trạng lá cây chuyển vàng, cây suy kiệt và phát triển kém, quả non bị rụng, trong trường hợp cây bị nặng dẫn đến thối rễ và chết cây hàng loạt.
Bệnh vàng lá thối rễ cà phê chủ yếu do tuyến trùng ký sinh rễ và nấm gây thối rễ, cùng với các điều kiện bất lợi gây ra, thường phát triển mạnh trong mùa mưa hoặc ở những vườn cà phê trồng đơn lâu năm không được cải tạo đất định kỳ. Nếu không được xử lý kịp thời thì vàng lá thối rễ có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất, thậm chí bà con có thể mất trắng.
Hiện nay, bệnh vàng lá thối rễ cà phê đã xuất hiện phổ biến ở hầu hết các tỉnh trồng cà phê lớn ở Tây Nguyên như Đắk Lắk, Lâm Đồng, Đắk Nông, Gia Lai, Kon Tum,… Theo ước tính, tỉ lệ vườn bị bệnh vàng lá thối rễ chiếm khoảng 6 – 8%, cá biệt trong vùng có những vườn có tỷ lệ nhiễm bệnh lên đến 50%. Vàng lá thối rễ có xu hướng lây lan mạnh vào mùa mưa, nhất là ở những vườn cây thoát nước kém, đất bạc màu và chăm sóc không đúng kỹ thuật.
Vàng lá thối rễ cà phê thường có những dấu hiệu đặc trưng mà bà con có thể dễ dàng nhận biết như sau:
Sự khác biệt của bệnh vàng lá thối rễ cà phê ở Tây Nguyên so với các khu vực khác chủ yếu đến từ điều kiện tự nhiên, thổ nhưỡng, khí hậu và tập quán canh tác riêng của khu vực này.
Nhìn chung, nguyên nhân bệnh vàng lá thối rễ cà phê phát triển mạnh ở Tây Nguyên là do đất canh tác ở Tây Nguyên là đất đỏ bazan, rất dễ bị chai cứng và khó thoát nước, cùng với điều kiện khí hậu 2 mùa khô nóng rõ rệt. Mặt khác, giống cà phê mẫn cảm với bệnh cũng là nguyên nhân khiến bệnh vàng lá thối rễ phát triển mạnh ở vùng này.
Đây là biện pháp nền tảng, giúp cây đủ sức chống chịu với các tác nhân gây bệnh, đặc biệt là bệnh vàng lá thối rễ, hạn chế mầm bệnh lây lan và phát triển:
Các kỹ sư nông nghiệp AT luôn khuyến cáo bà con chỉ can thiệp biện pháp hóa học khi bệnh vàng lá thối rễ cà phê đã lan rộng hoặc phát triển nghiêm trọng vì các loại thuốc hóa học tuy có hiệu quả nhanh nhưng lại tiềm ẩn khá nhiều nguy cơ đối với con người và môi trường như dễ gây kháng thuốc, tồn dư lâu trong đất, ảnh hưởng đến nguồn vi sinh vật có lợi, ảnh hưởng đến sức khỏe con người,…
Trong trường hợp cần sử dụng, bà con có thể sử dụng các loại thuốc có chứa hoạt chất Metalaxyl, Carbendazim, Abamectin, Emamectin Benzoate để xử lý và hãy luôn nhớ nguyên tắc 4 đúng: Đúng lúc, đúng liều, đúng lượng, đúng cách vì những loại thuốc hóa học có thể gây mất cân bằng hệ sinh thái đất, làm chai đất, chết rễ non hoặc làm cây khó hồi phục nếu không dùng đúng kỹ thuật.
Để phòng trừ bệnh bạc lá thối rễ cà phê một cách hiệu quả và an toàn thì biện pháp sinh học chính là lựa chọn lý tưởng của bà con vì những lợi ích như an toàn với con người và môi trường, giúp phục hồi hệ vi sinh vật cho đất,..Để xử lý bệnh, bà con hãy chọn những chế phẩm sinh học có chứa nấm đối kháng Trichoderma spp., vi khuẩn Bacillus subtilis và Pseudomonas spp. để phòng trừ vì chúng tiết ra các enzym diệt nấm bệnh và kháng sinh sinh học giúp ức chế vi khuẩn gây bệnh, kích thích cây ra rễ non và phục hồi sau bệnh, giảm tỷ lệ tái phát.
Chúng tôi khuyên bà con sau khi xử lý tác nhân gây bệnh cũng nên sử dụng các loại chế phẩm sinh học có tác dụng kích thích cây phục hồi và hỗ trợ làm lành mô rễ bị tổn thương nhằm giúp cây hồi nhanh và phát triển bền vững.
Tại AT, chúng tôi không chỉ cung cấp các chế phẩm sinh học hiệu quả và an toàn, mà còn luôn sát cánh cùng bà con nông dân trên hành trình phát triển nền nông nghiệp xanh, sạch và bền vững. Với sự tận tâm và nghiên cứu chuyên sâu, chúng tôi đã phát triển các giải pháp chuyên biệt dành riêng cho cây cà phê, đặc biệt là trong việc phòng trừ bệnh vàng lá thối rễ cà phê – vấn đề gây thiệt hại nghiêm trọng tại Tây Nguyên.
AT Padave là chế phẩm sinh học thế hệ mới, được nghiên cứu bởi đội ngũ chuyên gia AT, sử dụng các chủng vi sinh vật có lợi như Trichoderma spp. và Bacillus subtilis. Những lợi khuẩn này giúp:
Chỉ sau 5–7 ngày sử dụng, cây cà phê đã bắt đầu có dấu hiệu hồi xanh, bật rễ non, giúp bà con yên tâm bước vào giai đoạn chăm sóc tiếp theo.
AT Nano Đồng 500ml là giải pháp sát khuẩn – phục hồi toàn diện, với hoạt chất chính là Nano đồng Cu²⁺ kích thước siêu nhỏ. Nhờ cấu trúc nano đặc biệt, sản phẩm giúp:
Nếu bà con nhận biết, phát hiện sớm các dấu hiệu của bệnh vàng lá thối rễ cà phê, cùng với đó là xử lý đúng cách thì cây hoàn toàn có thể phục hồi sau 1 – 2 tháng.
Có một phương pháp dân gian mà bà con hay áp dụng đó là dùng tỏi, gừng giã nát, ngâm vào rượu sau đó phun trực tiếp vào gốc. Phương pháp này có thể ức chế nhẹ vi sinh vật gây hại tuy nhiên không trị được bệnh vàng lá thối rễ cà phê một cách dứt điểm. Vì thế, nếu có điều kiện, bà con nên kết hợp cùng với các biện pháp khoa học để tăng hiệu quả bền vững.
Đối với cây cà phê bị bệnh ở mức độ nhẹ đến trung bình, hiệu quả sẽ bắt đầu thấy rõ sau khoảng 5 – 7 ngày. Trong trường hợp cây bệnh nặng, bà con có thể cần từ 10 đến 14 ngày để có thể thấy rõ được sự chuyển biến.
Bệnh vàng lá thối rễ cà phê đang trở thành một trong những thách thức lớn đối với bà con nông dân khu vực Tây Nguyên, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất, chất lượng và tuổi thọ cây trồng. Nguyên nhân chính xuất phát từ điều kiện thời tiết bất lợi, đất canh tác suy thoái và sự tấn công của các loại nấm hại trong đất như Phytophthora spp., Fusarium spp.…
Để phòng và trị bệnh dứt điểm, bà con cần áp dụng đồng bộ các biện pháp canh tác – hóa học – sinh học, kết hợp với chăm sóc cây đúng kỹ thuật và cải tạo đất lâu dài. Trong đó, sử dụng các chế phẩm sinh học như AT Padave và AT Nano Đồng là hướng đi an toàn, hiệu quả và bền vững – vừa giúp tiêu diệt mầm bệnh, vừa phục hồi bộ rễ, nâng cao sức đề kháng cho cây cà phê.
Chủ động phát hiện sớm, xử lý kịp thời, phòng bệnh hơn chữa bệnh chính là chìa khóa giúp bà con bảo vệ vườn cà phê khỏe mạnh, đạt năng suất cao và phát triển ổn định lâu dài trên vùng đất Tây Nguyên màu mỡ.
Giỏ hàng của bạn hiện tại chưa có sản phẩm nào.
